SARIKIZ (09.03.2019)

SARIKIZ (09.03.2019)

Rivayet odur ki o iftiraya uğramış, bir erendir. Kazdağlarının güzeller güzeli kaz çobanıdır. Edremit'in kent sembolü, Kazdağları'nın 1726 rakımlı tepesinin adıdır... Sarıkız, biz doğa severler için tutku, Türkmenler için kutsallığın simgesidir...

Evet, sanırım anladınız artık. Bugün uzun zamandır, büyük bir sabırla beklediğim Sarıkız'a gideceğiz. Onu geçen yıl ziyaret ettiğimden beri, aklımdan çıkaramamıştım... İsterseniz konuyu dağıtmadan, buyrun önce güne nasıl başlamışız, onu anlatayım. Sonra nasıl bir parkurda yürümüşüz, Sarıkız'a nasıl kavuşmuşuz, neler hissetmişiz biraz dertleşelim olurmu...

Bugün günlerden cumartesi... Yarın Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu'nun doğa sever gençlerine "yol abiliği" yapacağız. Ama bugün büyük piyango ikramiyesi gibi son anda Sarıkız faaliyeti ortaya çıkıyor...

Eh, siz bendeki heyecanı düşünün artık. Ağzım kulaklarımda, hemen çantamı hazırlamaya başlıyorum. Çantamı olduğu gibi boşaltıp, özenle ve tek tek malzemelerimi tekrar yerleştiriyorum. Öyle bir çanta hazırlıyorum ki görende yatıya gidiyorum, sanır... Bu kadar abartacak ne var, sakin ol biraz, dediğinizi duyar gibiyim. Haklısınız.
Evet, haklısınız. Sarıkız'a hiç tırmanmamış, tırmanıpta Sarıkız'ın ruhunu ruhunda hissetmemiş sizler, nereden bileceksiniz benim heyecanımı ve de içimde kopan fırtınaları...

Sabah oldukça uykumu almış olarak kalkıyorum... Uzun uzadıya anlatmayacağım bu sabahı sizlere. Ama bana yaptığı lezzet ötesi peynirli omleti önüme koyarken, sıfır yağ kullandığını belirterek, içim rahat yememi sağlayan, sevgili eşimden bahsetmezsem olmaz sanırım. Çünkü güne enerji ile başlamamı sağlayan onun güler yüzü ile kahvaltımı yapıyor ve çıkıyorum evden...

Saat 09;00. Zeytinli'deyim. Arabamı parkediyorum güç bela arka sokaklarda bir yere. Unutmuşum, bugün buranın pazarı olduğunu. Ama bugün burayı da anlatmayacağım sizlere. Erhan bey ile meydanda buluşup, hiç oyalanmadan düşüyoruz yola... Evet bugün sadece iki kişiyiz. İki doğa tutkunu...

Mehmetalan köyünden geçip, saatler 09;30'u gösterirken Milli Park Yalama Giriş Kapısına geliyoruz. Burada gerekli evrakları doldurup, giriş ücretini ödedikten sonra giriyoruz Milli Parkın içine... Hava güneşli, sıcakmı sıcak... Yukarı doğru tırmandıkça hava sıcaklığı 1-2 derece daha artıyor. Evet yanlış duymadınız. Rakım yükseldikçe sıcaklık artıyor. Şimdi bu nasıl oluyor dediğinizi duyuyorum tabi ki. Bu olaya coğrafyacı arkadaşlarımız "sıcaklık terselmesi" diyor. Ama hayır, konuyu dağıtmayacağım... Konuyu merak eden, araştırıp öğrensin. Çünkü bugün günlerden Sarıkız...

BAŞ SELAMI...
Kıvrıla kıvrıla Kızılçamlarla kaplı orman yolunda ilerliyoruz. Ve "Kapı Seyir Noktasını" biraz geçe yol kenarında zınk diye duruyoruz. Sağımızda bembeyaz pamuksu bulut kümeleri bizi arabamızdan indiriyor. 1300 rakımdayız. Derin kanyonlar ve sivri tepeler bulutlar içinde kaybolmuş durumda. Şu bulutlar içinden başını uzatan tepeye de bir bakıverin... Beyaz bulutlarla sarmaş dolaş olmuş, ne kadarda mutlu... Görünce çakıyor baş selamını bize ve bizdende alıyor kucak dolusu sevgisini... Ama gitmeliyiz, bekleyenimiz var...

ADAM BOYU...
Artık yol kenarları karla kaplı. Yol kenarları diyorum, çünkü iş makinaları yolu açmış. Ama gittikçe yol kenarlarından, buralara bu kış ne kadar çok kar yağdığını anlıyoruz... Ben diyeyim adam boyu, siz deyin araba boyu. Ama iyiki de yağmış... En son ne zaman bu kadar çok kar yağdı, kim bilir... Ama yıllarca yağmadığı kesindi...

Yol gittikçe çamurlu hal alıyor. Güneş ise parlaklığı ve sıcaklığı ile öyle davetkar ki daha fazla araba ile gitmek istemiyor, iniyoruz araçtan...
Saat 10;20. Başlıyoruz yürümeye. Yolda insanlar görüyoruz. Bir başka yürüyüş grubu. Selamlaşıp geçiyoruz...

Bir süre çamurlu yolda yürüyor, sonra solumuzdan kar yığınlarının içine vuruyoruz. İş makinası tarafından oluşturulmuş küçük kar tepeciğini aşıp, düşüyoruz uçsuz bucaksız beyaz çöle. Evet, güneşin parlak ışınları tepemizde, gözümüzü kamaştıran bu sonsuz beyazlıkta kendimizi biran çölde gibi hissediyoruz...

Yürüyoruz çokta batmadan ama karın çıkardığı kırt, kırt sesleri kulağımızda. Sarıkıza kavuşacak olmanın heyecanı ile çok konuşmuyoruz. Gökyüzü maviliğinin içinden, yeryüzüne dokunurcasına uzanan bulutlara doğru, mutlu ama yavaş adımlarla yürüyoruz... Her adımda onun dönemini, yaşadıklarını, nasıl mitselleştiğini düşünüyoruz. Kâh hüzün, kâh huzurla doluyor yüreğimiz...

İşte uzaklarda, beyazların ve tek tük ağaçların ötesinde, beyaz gelinlikler içinde, siyah yazmalı sarı saçlı kız, orada bizi bekliyor... Adımlarımızı hızlandırmak yerine, duruyor bir süre seyre dalıyoruz Sarıkız'ı... Kuzeye bakan sol yamacı metrelerce kar altında, arkası bembeyaz bulutlar içinde. Başı ise dumanlı. Belli ki onunda bizi göresi gelmiş... Adını yazıyoruz sağa sola. Adım adım, yavaşça ilerliyoruz ona doğru...

Sevgi aceleye gelmez, sevgi emek ister. Sevgi hoyratlığa gelmez. Sevgi şevkat, sevgi ruh, sevgi yürek ister... Kimine göre Mecnun'un Leyla'sı, Kerem'in Aslı'sıdır sevgi... Ve bana göre tabiatı ve tabiatın içindeki her canlı ve cansızı koşulsuz sevebilmektir aslolan...

İşte bembeyaz kollarındayız, az kaldı kavuşmamıza. Başında bulutlar harelenmiş, kollarını açmış bizi bekliyor...

Saat 11;30. Ve kavuşma anı... Ahh! Sarıkız... Tam 10 ay olmuş ayrı düşeli... Sarılıyoruz ruhen ve oturuyoruz yanıbaşına...

Başlıyoruz içten içe dertleşmeye... Ama maalesef buranın ruhunu, Sarıkız'ı, geçmişte olduğu gibi şimdi de anlayamayanlar var... Evet buraya geldiğimizde Sarıkız'ın tepesindeki gürültücü insanların davranışları bizi bi hayli rahatsız ediyor. Sarıkız'la içselleşemiyor, rahatça dertleşemiyoruz... Başucunda biraz oturup, ayrılıyoruz hüzünle... Biz ona bir daha geleceğimize dair söz, oda bize küçük bir parçasını veriyor emaneten...

Emaneten aldığımız taş parçasına başka zaman açıklık getirmek üzere, müsaade ederseniz biraz Sarıkız efsanesinden bahsedeyim sizlere. Bu efsane ile ilgili bir çok söylence olmasına rağmen, benim en çok hoşuma giden şekliyle aktaracağım sizlere...

Sarıkız'ın başına gelenler; yüz güzelliğini yürek güzelliğine tercih eden insanların iftirası, insanların elde edemedikleri şeyleri yok etme hırsı, cahillik ve baskıcı toplum geleneklerinin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor, aslında... Buyrun bakalım nasıl olmuş...

" Rivayet ola ki bir zamanlar Kavurmacılar köyünde, sarı saçları ile güzelmi güzel bir kız yaşarmış. Ama günlerden bir gün baba, kızını köyde yanlız başına bırakarak, hac ibadeti için kutsal topraklara gidiyor. Tabi bütün köyün delikanlıları Sarıkız'ı n peşinde. Ama o bir türlü yüz vermez, sabahtan akşama kadar kaz'larının peşinde koşturur dururmuş. Tabi hal böyle oluncada kızın adını kötüye çıkarıyorlar... Ve aylar sonra baba köye geri döndüğünde kızının kötü yola düştüğünü ve köyün namusunu temizlemesini söylerler. Köylünün dedikodu ve baskısına dayanamayan baba ne yapsın peki. Almış yanına güzeller güzeli Sarı Kızını, katmış yanına üç beş kaz ve içi kan ağlaya ağlaya götürmüş dağların tepesine. Kurda kuşa yem olsun diye... Gel zaman git zaman dağlarda başı dara düşenlere yardım eden bir sarıkız lafı etrafta dönmeye başlamış. Tabiki anlamış baba güzel kızının yaşadığını. Hemen vurmuş kendini dağ yoluna, almış soluğu kızını bıraktığı tepede. Kızını görünce, sevinçle sarılmışlar birbirlerine... Su istemiş baba, Sarıkız hemen uzatmış kolunu taa denize, aldığı suyu uzatmış babasına. Bunu gören baba, kızının ermiş olduğunu anlamış. Eren olduğu ortaya çıkan Sarıkız, birden karabulutlara karışıp yok olunca, baba büyük bir üzüntü ile dolaşır olmuş dağlarda... Ve şimdilerde Sarıkız Türbesi'nin bulunduğu tepenin tam batı yönündeki Kartaltepe'de ölmüş. Ve köylüler babanın öldüğü buraya bir türbe yaparak, bu tepenin adını da Baba Tepe olarak anar olmuşlar....
İşte günümüzde civar köylerde yaşayan Türkmenler, her yıl Ağustos ayında Sarıkızı ve babasını anmak için buralara çıkarlar... "

Saat 11;50. İniyoruz zirveden. Beyaz karlar üzerinde yürüyoruz, geldiğimiz gibi aheste aheste... Duruyor, son bir kez ona doğru bakıyoruz... Garip bir etkileşim yaşıyoruz uzaktan uzağa. Onun yanına ismimizi yazıp, içimizde bilinmeyen bir mutluluk ve hafiflik hissiyle tekrar düşüyoruz beyaz çöle...

Önce karlar içindeki küçük ağaçları ve karlar altına gömülmüş Milli Park tanıtım levhalarını arkamızda bırakıp çıkıyoruz uçsuz bucaksız beyazlığa...

Buraya kadar gelmişken 1774 rakımlı Karataş'ada çıkmalıyız diyoruz. Ve hatta Baba Tepe'ye... Ama ne yazık ki Baba Tepe bir askeri bölge içinde kalıyor ve bizim girmemiz mümkün değil... Başka bir zamana diyor, yönümüzü ve aklımızı Karataş'a çeviriyoruz... Uzaktanda olsa onu daha şimdiden görüyoruz...

Önce, karlar içinde taş duvarları görünen Kaz Avlusu denilen yerden geçiyoruz. Sonra yolda böceklerle karşılaşıyor, kanadından bıraktığı tüyü ile ben buraların kuşuyum diyen Şahin'in selamını alıyoruz...

KARATAŞ TEPE...
Saat 12;35. Ve çok sürmüyor önümüzde, adı gibi kara kayalıkları ile karşılıyor Karataş bizi... Kayalıkların arasında can bulmaya çalışan küçük çam ağaçlarının içinden tırmanıyoruz tepesine. Ve hiç soluklanmadan, çıkıyoruz kara kayaların üzerindeki, zirve taşına. Dikiyoruz gözlerimizi önce tepesi bulutlu sıra sıra vadilere ve tepelere.

Sonra çeviriyoruz başımızı karlar içinde ki alacalı bulacalı, başındaki küresi ile Babatepe'ye. Açıyor kollarımızı Sarıkız'dan aldığımız selamı iletiyoruz ona...

İniyoruz zirve taşından. Ama hemen ayrılmıyoruz yanından. Çöküyoruz dibine, sessizce atıyoruz ağzımıza bir iki lokma bişey. Ve terimiz daha soğumadan kalkıp vedalaşıyoruz Karataş'la...

AH! ÇOCUKLUK YILLARI...
Düşüyoruz yine beyaz çöllere ve çıkıyoruz çamurlu yollara. Yürüyoruz etrafımızda metrelerce kar, çamurlu yollarda. Önümüze kar kütleleri çıkıyor, dayanamıyor Erhan bey elindeki sopa ile kar kütlelerine vurarak kar taneciklerini havaya sıçramaya çalışıyor. Çocukluk anılarımız akıllara geliyor, konuşuyoruz birazda geçmişe dair... Önümüze yine devasa kar yığınları çıkıyor, hayretler içinde kalıyoruz. Bu arada hava gittikçe ısınıyor sanki. Bastığımız toprak eriyen karlardan, çamur deryasına dönüyor. Ama nihayet aracımıza ulaşıyoruz. İkimizde sonsuz mutlulukla aracımıza binip, düşüyoruz dönüş yoluna...

Dönüş yolumuzun görseli şahane, sürekli arabadan inip fotoğraf çekme arzusu uyandırıyor insanın içinde. Ama vakit çok sınırlı. Saat, akşamın beşinden önce terketmeliyiz Milli Parkı. Arabadan inmeden fotoğraf çekmeye başlıyoruz. Doyamıyoruz buralara. Geliyoruz Tozlu Yaylası civarında bir çeşme başına. Karlar içinde saklamış kendini. Ama biz daha önceden tanıyoruz onu, hemen buluyoruz yerini. İçiyoruz buz gibi sularından...

MERHABA BAHAR...
İçimiz ferahlamış olarak, düşüyoruz tekrar yola. Çok sürmüyor, 900'lü rakımlara indiğimizde birden bire bahar karşılıyor bizi. Berrak ve masmavi gökyüzü ve yeşil çamlar yapraksız ağaçlarla bir günde ikinci mevsimi yaşamanın heyecanı doluyor içimize. Niyetimiz hemen gitmek değil tabiki. Hemen terketmeyeceğiz bu güzel ormanları...

AYIDERESİ...
Geliyoruz "Ayıderesi" yoluna, iniyoruz araçtan. Yaklaşık beş kilometre mesafedeki Ayıderesi Mevkii'ne gidip dönmeyi planlıyoruz. Saatler 14;30'u gösteriyor. Saat beşe kadar, gidip dönmeliyiz. Kısa bir muhakeme yapıyor, hızlı tempo ile gidip gelmeye karar veriyoruz...
Hiç oyalanmadan kuşanıyoruz sırt çantamızı ve vuruyoruz Kızılçamlarla süslenmiş orman yoluna.

Daha yürüyüşe yeni başlamıştık ki karşımızdan bize doğru gelen bir araba duruveriyor yanımızda. Pencereyi indirip, biraz ürkmüş birazda kötü bir haber verir edasıyla;
"-Abi sizi ne kadar ilgilendirir bilmiyoruz ama ileride ayı sesi duyduk, onu için geri dönüyoruz. Haberiniz olsun" demezler mi... Bulundukları mevkiinin Ayıderesi olduğunu, dolayısıyla burada ayı sesi duymalarının gayet doğal olduğunu belirterek onları sakinleştirip, uğurluyoruz. Arkasından Erhan bey ile birbirimize bakıp, "Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın" diyor, eşsiz güzellikteki yolun akışına bırakıyoruz kendimizi...

İyikide bırakıyoruz. Çünkü daha yolun başından beri binbir çeşit ötüşleri ile kuşlar, çağıl çağıl sesleri ile dereler ve kendisini göremediğimiz irili ufaklı bir çok şelalerin gürül gürül sesleri ile bambaşka bir dünyanın içine giriyoruz...

Yolumuzun görseli o kadar güzel ve değişken ki. Bir bakıyoruz yemyeşil çamların içinde yürüyoruz, bir bakıyoruz yüksek kayaların gölgesinden. Ya baharda sonbahar tadı veren yapraklarını dökmüş meşe ağaçlarının arasında yürümeye ne demeli...

Ve sağımızdaki mor renkli muhteşem dağ silsilesine. Bir bakıverin şu mor dağlara. Fotoğraf karesine sığdıramadığım şu muhteşem güzelliğe. O mor renklerin aslında yapraklarını dökmüş meşe ağaçları olduğunu söylesem. Ve bu meşelerin bir kaç ay sonra baharın rengi yeşil renge bürüneceğini ve sonrasında bizlere, sarı turuncu yaprakları ile gönlümüzü ısıtan sonbaharı yaşatacağını söylesem... Ve hatta şimdi sizlere o morluklar içinde muhteşem büyüklükte bir şelale olduğunu söylesem.... İnanılır gibi değil, değil mi!...

Yolumuz sürprizlerle dolu. Her yerden su ve kuş sesi geliyor... Şu yolun kenarındaki simsiyah kayalara bakın. Ağlıyor mu, yoksa pınar olmuş çağlıyor mu, bilemiyorsunuz... Belli ki birileri göz yaşıda olsa, bu kayanın suyu içilsin diye, bir bardak iliştirmiş kayanın çıkıntısına...

Ve işte şimdide yolumuza, dimdik ayakta duruşu ile öldüğünü kabullenemeyen bir ağaç çıkıyor... İçi çoktannn çürümüş, dalları kurumuş. Yıkılması an meselesi... Çaresiz, bilmiyor ki topraktan geldi, toprağa gidecek...

KIRILMIŞ KAŞIKLA PİLAV YENİR Mİ...
Şimdi diyeceksinizki hem zamanımız sınırlı diyorsun, hemde yollarda oyalanıp duruyorsun... "Şimdi kapanacak kapılar, kalacaksınız Milli Parkta mahsur. İşte o zaman görürsünüz Ayıderesi'nide, kırılmış kaşıkla pilav yemeyide" dediğinizi duyar gibiyim. Hayır dostlarım, emin olun oyalanmıyoruz. Öyle bir yürüyoruz ki sanki koşuyoruz. Ama çevremize de kayıtsız kalmıyoruz tabiki. Işık hızıyla tarıyoruz çevremizi ve alel acele fotoğraflar çekiyoruz, sizlerde görün diye...
Tamam, tamam haklısınız. Hem saadede, hemde Ayıderesi'ne gelelim artık...

DENSİZLER...
Saat 15;30 Neredeyse geldik Ayıderesi'ne. Geldik diyorum, ama silah sesleri ile olduğumuz yerde kalakalıyoruz hemen. Kimbilir hangi densiz, yine neye veya nereye sallayıp duruyor... Bir vadi boşluğunda sayılırız. Silah sesi o kadar gür geliyor ki, kimbilir ormanın asıl sahipleri nasıl paniklemişlerdir... Tabi bizde, kaza kurşununa kurban gitmek istemiyoruz. Hemen düdüklerimizi çıkartıp yüksek sesle öttürerek, silah atanlara karşı varlığımızı duyurmaya çalışıyoruz. Nihayet duruyor silah sesleri ve bizde varıyoruz Ayıderesi mevkiine. Bizi ellerinde silahları ile üç beş kişi karşılıyor. Ve daha merhaba demeden, neden Milli Parkta silah attıklarını, bu davranışlarının yanlış ve yasak olduğu söylemine giriyor Erhan bey. Neyse ki karşı tarafta, yaptıklarının hatalı olduğunu kabullenip özür diliyorlar...

Evet siz demeden ben diyeyim zamanımız kısıtlı. Burada geçirilecek vakti 15 dakika olarak belirleyip, muhteşem manzaranın keyfine varmaya çalışıyoruz. Bir köprü var altından coşkun sular akan, yolları birleştiren... Dere boyunca yapraklarını dökmüş çınarlar ve onları sarıp sarmalayan yemyeşil sarmaşıklar... Yazın mutlaka buraya gelinmeli diyoruz. Gelip çınarların altında uyumalı, soğuk sularından içip, büvetlerinde vücudumuzu arındırmalıyız diyoruz...

Haydi Abbas, vakit tamam... Gitme zamanı. Dönerken muhteşem manzaraların büyüsüne kapılmadan daha hızlı yürümemiz gerektiği konusunda Erhan bey ile karşılıklı mutabakat sağlayıp çıkıyoruz yola... Nasıl bir yürüyoruz anlatamam. Koşuyormuyuz, yürüyormuyuz belli değil. Ama yine de hareket halinde de olsa üç beş fotoğraf çekmeyi ihmal etmiyoruz. Hatta durup bir kaç saniyelik ötüşen kuşların seslerini bile kayda alıyoruz... Yok yok biz iflah olmaz doğa vurgunlarıyız... Bilmem ki bu işin sonu nereye varacak. Daha bu sabah Hazan hanım şakayla karışık, vay başıma gelenler önce At Kayası şimdide Sarıkız demeye başladı bile. Bilmiyor ki ben bu dağların taşına toprağına, ağacına kuşuna, suyuna havasına topyekün gönlümü kaptırmışım...

Saatler 16;50'yi gösterirken Milli Park kapısındaydık. Kapı görevlisine iyi temennilerle el sallayıp çıktık kapıdan. Ve büyük bir huzur ve mutlulukla düştük dönüş yoluna...

SON SÖZ...
Bugün plansız ve anlık gelişen bir doğa macerası yaşadık... Plansız dediysem daha bir gün öncesinden adı konulmuştu bu doğa yürüyüşünün. Ve gönlümüzden, Dünya Kadınlar Günü nedeni ile bu yürüyüşü kadınlara ithaf etmek geçmişti. Bunun için önemliydi bugünkü Sarıkız ziyaretimiz... Ve bir kez daha tüm dünya kadınlarının, erkeğin önünde veya arkasında değil tamda yanında özgür ve eşit bir birey olarak, Kadınlar Günü'nü kutluyorum...

Bugünü planlayıp yol arkadaşı olarak yanımda yer alan Erhan beye sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum.

Bugün beni benden alan Mecnun misali beyaz çölleri aşarak zirvesine tırmandığım Sarıkız'dan, 1774 rakımlı Karataş'a kadar ki kış yolculuğumu, asla unutmayacağım... Metrelerce karın duvar yaptığı çamurlu yollarını, karlar içinde kaybolmuş Güreli Jandarma Çavuşun hayrat çeşmesinin buz gibi sularını unutmayacağım. Beyaz karlar içinden çıkıp, baharı yaşayan binbir çeşit kuş sesinin su sesine karıştığı, mor dağlarıyla Ayıderesi'ni de hiç unutmayacağım... Bu hisleri bana yaşatan ve toplamda 20 kilometrelik rüya gibi bu yolu değerlendirme puanım; 10/10.

Not: Bu yazıda kullanılan toplam 58 adet fotoğraftan 1, 5, 15, 16, 28, 50 ve 58. fotoğraflar Erhan Çiftçi'ye, diğer çekimler ise bana aittir.

Murat Turan - Akçay 2019